3 Δεκεμβρίου: επέτειος της ναυμαχίας της Έλλης

Στις 3 Δεκεμβρίου του 1912 διεξήχθη η ναυμαχία της Έλλης που ήταν η πρώτη από τις δύο μεγάλες μάχες του Α’ Βαλκανικού Πολέμου, μεταξύ του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και του Οθωμανικού Στόλου. Η ναυμαχία έγινε στην έξοδο των στενών των Δαρδανελίων με αποτέλεσμα τον εγκλεισμό του Οθωμανικού Στόλου εντός των στενών και τη νίκη του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.

Η αφορμή

Τους πρώτους μήνες του πολέμου, ο ελληνικός στόλος υπό τη διοίκηση του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, κατελάμβανε ένα-ένα τα νησιά του Αιγαίου ξεκινώντας από τη Λήμνο. Μετά την κατάληψη της Τενέδου στις 24 Οκτωβρίου 1912 ο Κουντουριώτης έστειλε τηλεγράφημα στο ναύαρχο του τουρκικού στόλου Ραμίζ Μπέη με το μήνυμα «Σας περιμένομεν». Έτσι περίμεναν την αντίδραση των Τούρκων και την έξοδό τους από τα Στενά.

Η ναυμαχία

Το πρωί της 3ης Δεκεμβρίου 1912 άρχισε η έξοδος του τουρκικού στόλου από τα Στενά. Οι καπνοί του τουρκικού στόλου φαίνονταν καθαρά και έτσι τα ελληνικά ελαφρά σκάφη ειδοποίησαν έγκαιρα την ελληνική ναυαρχίδα για την έξοδο.
Στον τουρκικό στόλο προηγούνταν το καταδρομικό Μετζιτιέ και τρία αντιτορπιλικά ακολουθούμενα από τη ναυαρχίδα Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα και ακόμα τρία θωρηκτά (Τουργούτ Ρέις, Μεσουντιέ και Ασάρι-ι-Τεφίκ). Στο τέλος ακολουθούσαν τα αντιτορπιλικά του στόλου και πλωτό νοσοκομείο σε γραμμή παραγωγής.
Μετά την ειδοποίηση για την έξοδο του τουρκικού στόλου από τα Στενά, ο ελληνικός στόλος κίνησε να τους συναντήσει με επικεφαλής τη ναυαρχίδα Αβέρωφ ακολουθούμενη από τα θωρηκτά Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά. Ακολουθούσαν τα αντιτορπιλικά Αετός, Ιέραξ, Λέων και Πάνθηρ, γνωστά και ως Θηρία.
Ο τουρκικός στόλος επειδή δεν ήθελε να απομακρυνθεί από τα φρούρια της ακτής έστριψε δεξιά κατευθυνόμενος προς...

...το ακρωτήριο της Έλλης. Ακολούθησε και ο ελληνικός στόλος και ο ναύαρχος Κουντουριώτης σήμανε πολεμική έγερση απευθύνοντας το πιο κάτω:
«Με την βοήθειαν του Θεού, τας ευχάς του Βασιλέως μας και εν ονόματι του Δικαίου, πλέω μεθ΄ορμής ακαθέκτου και με την πεποίθησιν της νίκης κατά του εχθρού του Γένους».
Ο τουρκικός στόλος άνοιξε πρώτος πυρ και τα πυρά του κατευθύνονταν κυρίως κατά της ναυαρχίδας Αβέρωφ. Ο Κουντουριώτης αποδέσμευσε το στόλο από τις κινήσεις της ναυαρχίδας του υψώνοντας τη σημαία ‘Ζ’ που σήμανε ανεξάρτητη κίνηση. Στη συνέχεια όρμησε με μεγάλη ταχύτητα μπροστά από τον τουρκικό στόλο, διαγράφοντας τόξο με σκοπό να υπερφαλαγγίσει τα τουρκικά θωρηκτά και να τα βάλει μεταξύ των πυρών του Αβέρωφ και των υπόλοιπων ελληνικών θωρηκτών (ελιγμός «Ταύ»).
Οι Τούρκοι κατάλαβαν ότι ο ελιγμός θα εκτελούνταν με επιτυχία πραγματοποίησαν άτακτη οπισθοχώρηση προς τα Στενά πράγμα που σήμανε τη λήξη της ναυμαχίας λίγες ώρες αργότερα.

Απολογισμός

Ο ελληνικός στόλος είχε 2 άντρες νεκρούς και 5 τραυματίες ενώ ο τουρκικός 7 νεκρούς και αρκετούς τραυματίες οι οποίοι επέβαιναν στο Μπαρμπαρόσα το οποίο υπέστη τις πιο σοβαρές ζημιές.
Ο ελιγμός που επεχείρησε ο ναύαρχος Κουντουριώτης θεωρήθηκε ασυλλόγιστος ηρωισμός και ο ίδιος ο βασιλιάς Γεώργιος Α’ του τηλεγράφησε συνιστώντας του σύνεση και ψυχραιμία γιατί πιθανή απώλεια του Αβέρωφ θα ανέτρεπε το συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των δύο στόλων.

Από το wikipedia